İhracatın Finansmanı ve Devlet Destekleri Paneli

Adana Sanayi Odası (ADASO) ev sahipliğinde düzenlenen "İhracatın Finansmanı ve Devlet Destekleri Paneli", ekonomi dünyasının önemli isimlerini bir araya getirdi. Ticaret Bakanlığı, Türk Ticaret Bankası, İGE A.Ş. ve Türk Eximbank’ın üst düzey yönetiminin katılımıyla gerçekleşen panelde, ihracatçının finansman sorununa köklü çözümler ve yapay zeka destekli yeni projeler masaya yatırıldı.

ADASO Yönetim Kurulu Başkanı Zeki Kıvanç’ın moderatörlüğünde gerçekleşen etkinliğe T.C. Ticaret Bakanlığı İhracat Genel Müdürü Mehmet Ali Kılıçkaya, Türk Ticaret Bankası Genel Müdürü İlker Yeşil, İGE A.Ş. Genel Müdürü Fatih Tuğrul Topaç, Eximbank Genel Müdür Yardımcısı Mustafa Çağrı Altındağ konuşmacı olarak yer aldı.

Adana Sanayi Odası Sakıp Sabancı Toplantı Salonu’nda gerçekleştirilen İhracatın Finansmanı ve Devlet Destekleri Paneli’ne T.C. Ticaret Bakan Yardımcısı Özgür Volkan Ağar, Çukurova Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Hamit Emrah Beriş, AK Parti Adana İl Başkanı Tamer Dağlı, Adana Sanayi Odası Meclis Başkanı İsrafil Uçurum, Akdeniz Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (ATHİB) Yönetim Kurulu Başkanı Fatih Doğan, kent protokolü ve çok sayıda iş dünyası temsilcisi katılım sağladı.

İhracatçıya 2026’da 45 Milyar TL’lik Destek

Ticaret Bakanlığı İhracat Genel Müdürü Mehmet Ali Kılıçkaya, 2026 yılında ihracatçılara 33 milyar TL mal ihracatı, 12 milyar TL hizmet ihracatı olmak üzere toplam 45 milyar TL’lik destek bütçesinin sunulacağını açıkladı.

Türkiye genelinde yaklaşık 25 bin ihracatçının devlet desteklerinden aktif şekilde yararlandığını ifade eden Kılıçkaya, Adana’nın desteklerden aldığı payın, ihracattaki payının üzerinde olduğunu vurguladı. Adana’nın Türkiye ihracatından aldığı payın yaklaşık yüzde 1,13 seviyesinde olduğunu belirten Kılıçkaya, desteklerden aldığı payın ise yüzde 1,5’e ulaştığını söyledi.

Yapay Zeka Destekli İhracat Platformları

İhracata ilk adımın doğru bilgiyle atılması gerektiğinin altını çizen Kılıçkaya, yapay zeka destekli Kolay İhracat Platformu ve E-Kolay İhracat Platformu ile ihracatçılara çevrim içi danışmanlık hizmeti sunduklarını belirtti. Bu platformlar sayesinde ihracatçıların, ürün kodu üzerinden hangi ülkelere satış yapabileceklerini, gümrük vergilerini, hedef pazarları, dağıtım kanallarını ve uluslararası fuarları harita ve chatbot destekli analizlerle görebildiğini ifade etti.

110 Ülkede 270 Ticaret Müşaviri

Ticaret Bakanlığı’nın yurt dışındaki yapılanmasına da değinen Kılıçkaya, 110 ülkede görev yapan 270 ticaret müşavirinin adeta birer pazarlama direktörü gibi çalıştığını belirtti. “Müşavire Danışın” portalı aracılığıyla ihracatçıların 7 gün 24 saat doğrudan bilgi alabildiğini söyleyen Kılıçkaya, bilgilendirme ve eğitim faaliyetlerine büyük önem verdiklerini vurguladı.

Bu kapsamda İhracat Akademisi çatısı altında akademisyenler, üst düzey bürokratlar, sektör CEO’ları ve oda başkanlarından oluşan 177 kişilik seçkin bir eğitmen kadrosu bulunduğunu ifade eden Kılıçkaya, bu yıl ihracat akademisi ve dış ticaret bilgilendirme seminerleri kapsamında 26 bin kişiye eğitim verildiğini açıkladı. Adana’da imzalanan protokolün de bu açıdan büyük önem taşıdığını belirtti.

Turquality, Responsible Ve Eximbank Vurgusu

İhracatın fikir aşamasından markalaşmaya kadar her adımının desteklendiğini dile getiren Kılıçkaya, Turquality Programı’nın 20’nci yılını geride bıraktığını hatırlattı. Turquality’nin yalnızca bir destek programı değil, aynı zamanda kurumsal dönüşüm ve yönetim modeli olduğunu vurgulayan Kılıçkaya, firmaların program kapsamında yıllık 500 milyon TL’ye kadar destekten yararlanabildiğini söyledi.

Avrupa Birliği Yeşil Mutabakatı’na uyum sürecinin hızlandığını ifade eden Kılıçkaya, Responsible adlı yeni mekanizma ile firmaların karbon ayak izi ve sürdürülebilirlik performanslarını ölçebildiklerini belirtti. Responsible kapsamında alınan danışmanlık hizmetlerinin 5 yıl boyunca desteklendiğini, bu sürecin aynı zamanda Eximbank kredileri ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı teşvikleri için ön rapor niteliği taşıdığını kaydetti.

Eximbank ile alıcı kredileri mekanizmasının güncellendiğini açıklayan Kılıçkaya, yeni sistemin lansmanının 23 Ocak’ta yapılacağını, özellikle yatırım malları ve müteahhitlik projelerinde ihracatın daha uygun finansman koşullarıyla destekleneceğini söyledi.

Adana’ya UR-GE ve E-İhracat Çağrısı

Adana’da şu anda 10 şirketin 11 markasının Turquality kapsamında yer aldığını, Responsible programında ise 10 Adanalı firmanın bulunduğunu aktaran Kılıçkaya sözlerini şöyle sürdürdü;

“Kentte aktif bir UR-GE projesi gözükmüyor. Bu alanda yeni çalışmalar yapılması gerekiyor. Ayrıca e-ihracat başvurularının da artırılması gerekmektedir. İhracat 360 projesiyle son 10 yıllık ihracat verilerinin yapay zekâ ile analiz edildi. İhracatı bırakma riski bulunan firmaların önceden tespit ederek yeniden ihracat yapmaya kazandırmayı hedefliyoruz. İhracatçılarımızı tüm bu mekanizmaları sektörlerine uygun şekilde kullanmaya davet ediyoruz”

Türk Ticaret Bankası İhracatçının Ana Bankası Olmayı Hedefliyor

Türk Ticaret Bankası Genel Müdürü İlker Yeşil, bankanın ihracat odaklı büyüme vizyonu doğrultusunda Türkiye genelinde ihracatçının ana bankası olmayı hedeflediklerini belirterek, Adana’nın bu vizyonun merkezinde yer aldığını söyledi. Yeşil, bankanın köklü tarihine dikkat çekerek, 1913 yılında Adapazarı’nda 13 Müslüman Türk girişimci tarafından kurulan bankanın, bugün yeniden ihracat finansmanında güçlü bir rol üstlendiğini ifade etti. Bankanın 2023 yılında yeniden faaliyete geçtiğini hatırlatan Yeşil, 2024 Eylül ayında ilk kredinin kullandırılmasıyla birlikte yeni dönemin başladığını kaydetti.

Türk Ticaret Bankası’nı “ihracatçının ikinci adresi” olarak konumlandırdıklarını dile getiren Yeşil, bankanın temel misyonunun Türkiye’nin ihracat odaklı büyümesine finansal katkı sağlamak olduğunu aktardı. Banka olarak konvansiyonel yapıda faaliyet gösterdiklerini belirten Yeşil, nakdi ve gayrinakdi tüm kredi ürünlerini ihracatçıların kullanımına sunduklarını ifade etti. Kredi kullandırmanın tek ön koşulunun ihracatçı birliklerine üyelik olduğunu aktaran Yeşil, “Türkiye genelinde 61 ihracatçı birliğine üye olan firmalarımızla çalışıyoruz. Amacımız, uygun kaynakları toplayarak ihracatçımıza rekabetçi maliyetlerle finansman sağlamak.” dedi. Bu yılı 11 şube ile tamamlamayı hedeflediklerini belirten Yeşil, bankanın günlük 170 milyon dolar reeskont kredi limitine sahip olduğunu ve bu kaynağın etkin şekilde kullanıldığını söyledi. 2025 yılı için 1.000 müşteriye ulaşarak 75 milyar TL finansman sağlama hedefini gerçekleştirdiklerini kaydeden Yeşil, Çukurova Şubesi’nin açılışından sonraki dört ayda toplam plasmanların yüzde 10’unu tek başına oluşturduğunu açıkladı. Adana’nın yatırım ve üretim kültürüne sahip bir şehir olduğunu vurgulayan Yeşil, “Buranın insanı borcuna sadık, sözüne sadık. Adana artık bizim için bir deplasman değil, evimiz.” ifadelerini kullandı.

Türk Ticaret Bankası’nın diğer bankalardan temel farkının ihracatçı odaklı bilanço yapısı olduğunu belirten Yeşil, sektör genelinde kredilerin aktifler içindeki payı yüzde 50 civarındayken, bu oranın bankalarında yüzde 60 seviyesinde olduğunu söyledi.

221 Milyar Liralık Kefaletle 13 Bin İhracatçının Krediye Erişimini Sağladık

İhracatı Geliştirme A.Ş. (İGE) Genel Müdürü Fatih Tuğrul Topaç, ihracatçıların en önemli sorunlarından biri olan teminat yetersizliğini çözmek amacıyla kurulan İGE’nin, bugüne kadar 221 milyar lirayı aşan krediye kefalet sağlayarak 13 bin ihracatçının finansmana erişimini mümkün kıldığını açıkladı.

Topaç, İGE’nin Ticaret Bakanlığı vizyonuyla, kâr amacı gütmeden ve tamamen ihracatçının yanında konumlanan bir yapı olarak faaliyet gösterdiğini belirterek, Eximbank ve Türk Ticaret Bankası başta olmak üzere kamu ve özel bankalarla birlikte güçlü bir ihracat finansmanı ekosistemi oluşturulduğunu söyledi. İGE’nin işleyişine ilişkin bilgi veren Topaç, kurumun doğrudan kredi vermediğini vurgulayarak, “Bizim sunduğumuz destek, teminat sorunu yaşayan ihracatçılar için bir kefalet mekanizmasıdır. Özellikle KOBİ’lerimizin bankaların talep ettiği gayrimenkul ipoteği ve benzeri teminatları karşılaması çoğu zaman mümkün olmuyor. İşte bu noktada İGE devreye girerek krediye erişimin önünü açıyor.” dedi. Topaç, ihracatçıların bankalara yaptığı kredi başvurularında, teminat aşamasında İGE kefaletinin tamamen dijital entegrasyon üzerinden, ek evrak ve ilave bürokrasi olmadan devreye alındığını, karar süreçlerinin ise insan müdahalesi olmaksızın analitik modellerle saniyeler içinde sonuçlandığını ifade etti. Türkiye’de ihracat kredilerinin son dönemde yaklaşık yüzde 33 oranında büyüdüğünü hatırlatan Topaç, İGE’nin kefalet verdiği kredi hacminin ise aynı dönemde iki katından fazla artarak 220–225 milyar lira bandına ulaştığını söyledi. Portföy dağılımına ilişkin de bilgi veren Topaç, İGE desteklerinin yüzde 70’inin KOBİ’lere, yüzde 30’unun ise KOBİ üstü ve büyük ölçekli firmalara yönelik olduğunu vurgulayarak, KOBİ’ler için pozitif ayrımcılık uygulandığını kaydetti.

Adana ve Çukurova’da Potansiyel Yüksek, Kullanım Düşük

Adana ve Çukurova Bölgesi’ne ilişkin rakamları da paylaşan Topaç, bölgede bugüne kadar yaklaşık 800 başvuru alındığını, toplam başvuru tutarının 8 milyar liraya yaklaştığını ve 270 firmanın İGE kefaletinden yararlandığını söyledi. Adana’nın 4,5 milyar dolarlık ihracat hacmi ve daha da yüksek potansiyeli bulunduğuna dikkat çeken Topaç, bu rakamların İGE açısından yeterli olmadığını belirterek, “Daha gidecek çok yolumuz var. Bu nedenle sahada olmaya, ihracatçılarımızla birebir temas kurmaya devam ediyoruz.” dedi. İGE’nin halen 23 ayrı kefalet paketi sunduğunu belirten Topaç, ihracatçıların hem Türk lirası hem de döviz cinsinden, kısa ve 36 aya kadar uzanan vadelerde kefalet alabileceğini söyledi.

Kefaletlerin bir bölümünün İGE öz kaynaklarından, bir bölümünün ise Hazine ve Maliye Bakanlığı kaynaklarından sağlandığını ifade eden Topaç, bu iki kaynağın farklı değerlendirme kriterleri bulunduğunu, bankalardan ret alan firmaların alternatif paketler için mutlaka süreci sorgulaması gerektiğini dile getirdi.

Eximbank 2025’i 53 milyar dolarlık rekor destekle kapatacak

Türk Eximbank Genel Müdür Yardımcısı Mustafa Çağrı Altındağ, bankanın ihracatçılara sağladığı finansman ve sigorta desteklerinde tarihi bir seviyeye ulaşıldığını belirterek, 2025 yılının 53 milyar doların üzerinde destekle tamamlanacağını açıkladı. Altındağ, Eximbank’ın ürünlerini kredi ve alacak sigortası olmak üzere iki ana başlık altında sunduğunu ifade etti. 2024 yılında 24,1 milyar doları kredi, 24,6 milyar doları sigorta olmak üzere toplam 48,7 milyar dolarlık destek sağlandığını hatırlatan Altındağ, bu rakamın banka tarihinin en yüksek seviyesi olduğunu bildirdi.

Eximbank’ın bilanço büyüklüğünün 1 trilyon 250 milyar TL’ye ulaştığını kaydeden Altındağ, aktiflerin yaklaşık yüzde 90’ının, yani 1 trilyon 180 milyar TL’sinin kredilerden oluştuğunu söyledi.

Reeskont kredilerinde maliyet yüzde 25,5 seviyesinde

Altındağ, Eximbank denildiğinde ilk akla gelen ürünün TL reeskont kredileri olduğunu vurgulayarak, bu kredilerin politika faizine endeksli olduğunu hatırlattı. Son Para Politikası Kurulu indirimiyle birlikte reeskont kredi faizinin, aracılık komisyonu dahil yaklaşık yüzde 25,5 seviyesine gerilediğini belirten Altındağ, bunun piyasadaki TL kredi maliyetlerinin oldukça altında olduğunu söyledi.

Günlük 2,3 milyar TL reeskont kredisi veriyoruz

Altındağ, Eximbank’ın günlük 2,3 milyar TL tutarında TL reeskont kredisi kullandırdığını, savunma sanayi ve katılım bankacılığı kaynaklı fonlarla bu tutarın 2,53 milyar TL’ye kadar çıkabildiğini ifade etti. Talebin oldukça yüksek olduğunu belirten Altındağ, günlük talebin 80-100 milyar TL seviyelerinde bulunduğunu ve bu nedenle kredi kullanımının program dahilinde yapıldığını kaydetti.

Yabancı para reeskont ve Eximbank kaynaklı krediler

2025 yılı itibarıyla yabancı para reeskont kredilerinin yeniden açıldığını hatırlatan Altındağ, firma başına 5 milyon dolara kadar kredi kullandırıldığını ve bu kredilerde İGE kefaletinin devreye alındığını söyledi. Bu kredilerin SOFR veya LIBOR’a endeksli olması nedeniyle oldukça düşük maliyetli olduğuna dikkat çekti. Eximbank’ın kendi kaynaklarıyla sağladığı TL kredilerde, 3 yıla kadar vadede yüzde 32–35 aralığında faiz uygulandığını belirten Altındağ, bu oranların piyasa faizlerinin en az 10 puan altında olduğunu vurguladı. Yabancı para kredilerde ise uluslararası kuruluşlardan sağlanan fonlarla 5 yıla kadar vadeli işletme sermayesi ve yatırım kredileri sunulduğunu ifade etti.

14,3 milyar dolarlık dış borçlanma

Altındağ, Eximbank’ın Dünya Bankası, Asya Altyapı Yatırım Bankası, İslam Kalkınma Bankası ve Afrika Kalkınma Bankası gibi kuruluşlar ile tahvil ihraçları yoluyla toplam 14,3 milyar dolarlık dış borçlanmaya ulaştığını söyledi. Bu kaynakların ihracatçılara uzun vadeli ve uygun maliyetli şekilde kullandırıldığını belirtti. Dünya Bankası’ndan sağlanan 1 milyar euroluk yeşil finansman kaynağının; enerji verimliliği, yeşil enerji, su ve elektrik tasarrufu sağlayan projelerde kullanıldığını ifade eden Altındağ, bu kredinin 2 yıl ana para ödemesiz, toplam 8 yıl vadeli olduğunu söyledi. İhracatçıların uzun süredir dile getirdiği teminat sorunu konusunda önemli adımlar atıldığını belirten Altındağ, şahıs ve tüzel kişi kefaleti, İGE kefaleti, ipotek, menkul kıymet rehni ve sigortalı alacakların teminat olarak kabul edildiğini söyledi. 2025 itibarıyla Eximbank kredilerinin yüzde 20’sinin teminat mektubu olmaksızın kullandırıldığını belirten Altındağ, bu oranın sektör ortalamalarına yaklaştığını bildirdi.

Faizsiz bankacılık ve katılım finansmanı

Faiz hassasiyeti olan firmalar için Eximbank bünyesinde faizsiz bankacılık pencere sistemi kurulduğunu belirten Altındağ, bu kapsamda 1,3 milyar dolarlık kredi bakiyesine ulaşıldığını söyledi. Ayrıca katılım bankaları aracılığıyla Merkez Bankası kaynaklı reeskont fonlarının kullandırıldığını ve bu tutarın 8 milyar TL’ye ulaştığını ifade etti. Alacak sigortasında 73 binin üzerinde alıcıya toplam 20 milyar dolarlık açık limit tahsis edildiğini belirten Altındağ, daha önce süreli olan alıcı limitlerinin artık süresiz hale getirildiğini açıkladı. Ayrıca sevkiyat bazlı sigortanın yanı sıra ciro bazlı sigorta sistemine de geçildiğini, brokerlar ve bankalarla acentelik anlaşmaları yapıldığını söyledi. Altındağ, Eximbank’ın kamu kaynaklarını gözeterek risk yönetimini sürdürdüğünü, ancak ihracatçının önünü açacak düzenlemelere kararlılıkla devam edeceklerini ifade etti.

İhracatın Finansmanı ve Devlet Destekleri Paneli soru cevap oturumu akabinde son buldu.